Terechte onrust over koopkracht

De CG-Raad vindt dat de verkiezingsprogramma’s voortaan beter moeten worden doorgerekend op de koopkrachteffecten voor chronisch zieken en gehandicapten. De lijsttrekkers roepen om het hardst dat chronisch zieken en gehandicapten zoveel mogelijk zullen worden ontzien maar de Raad vindt dat zij de zaken daarmee te mooi voorstellen. Uit de verkiezingsplannen die ze bij het CPB hebben ingediend, komt een somberder beeld naar voren.

Het algemene beeld is dat chronisch zieken en gehandicapten minder aanspraak kunnen maken op zorg en voorzieningen en meer moeten betalen. Zo willen bijna alle partijen bezuinigen op het basispakket, met uitzondering van Groen Links en de SP. Ook is bijna iedereen voor verhoging van het eigen risico. Alleen de SP wil helemaal van het eigen risico af.

Vooral VVD en CDA mikken erg op eigen verantwoordelijkheid. De linkse partijen willen in meer of mindere mate de ziektekostenpremie inkomensafhankelijk maken. Om zo de lagere inkomens te ontzien, want de verwachting is dat de premies verder gaan stijgen. Daar komt nog bij dat veel partijen ook willen gaan sleutelen aan de AWBZ. Delen van de AWBZ moeten naar gemeenten worden overgeheveld. Daarvoor worden vaak al besparingen ingeboekt.

Compensatie

De CG-Raad heeft er al eerder op gewezen dat chronisch zieken en gehandicapten bij bezuinigingen extra zwaar dreigen te worden getroffen. Juist omdat ze meer dan anderen van zorg en voorzieningen afhankelijk zijn. Bovendien hebben ze gemiddeld een lager inkomen. Dus als ze minder zorg krijgen kunnen ze geen kant meer op. Geld om iemand in te huren ontbreekt. En ook hun mantelzorgers zijn vaak al overbelast, blijkt keer op keer uit onderzoek.

Sommige politieke partijen wijzen er in dit verband op dat chronisch zieken veel van hun meerkosten kunnen aftrekken en daarnaast ook een compensatie krijgen. Dat klopt. Maar die compensatie is niet toereikend. Bovendien profiteren middeninkomens met hoge zorgkosten hier relatief weinig van. Dus kunnen ook in die hoek forse klappen gaan vallen.

Regeerakkoord

De CG-Raad vindt daarom dat het nieuwe kabinet straks in het regeerakkoord de koopkrachteffecten voor chronisch zieken en gehandicapten heel goed moet uitwerken. Gezien de grote veranderingen die op stapel staan in de zorg – en ook in de sociale zekerheid – is dat een absoluut vereiste. Vervolgens kan dan een heldere discussie over dit onderwerp worden gevoerd.

bron: CG-raad